DE DAPPERE KIJKER

DE DAPPERE KIJKER is voor iedereen die zichzelf weleens vragen stelt als: hoe weet ik eigenlijk wat het goede is om te doen; hoe maak ik de juiste keuze in een lastige situatie; waar komt onze moraal vandaan; of, waarop baseer ik mijn morele oordelen?

Aan de hand van verhalen over helden en schurken uit populaire series, films en de Bijbel laat ik zien WAAROM NETFLIX ONS MEER TE BIEDEN HEEFT DAN KANT. Verhalen zijn, in tegenstelling tot filosofische teksten, een noodzakelijk ingrediënt voor het ontwikkelen van een moraal. Fictieve personages zijn collectief eigendom. Iedereen kent ze, of kan ze leren kennen. Dat maakt goede gesprekken over hun daden mogelijk. Waarom zijn sommige handelingen gewoon dom en andere ronduit immoreel?

De eerste echte held is Eva. Zij verkoos kennis van goed en kwaad boven de gelukzalige positie van onwetendheid en snoepte van de appel. Daar had ze wel lef voor nodig, want de prijs was hoog: baren in pijn. Het snoepen van de verboden vrucht is geen zonde, maar juist the right thing to do. Na die daad van Eva is de mens mens (met geweten) geworden. Een vergelijkbaar ‘ontwaken’ of ‘mens worden’ zien we ook in andere scheppingsverhalen zoals Pinokkio en The Matrix. Waarom wordt Eva als zondares afgespiegeld en is Neo, de hoofdpersoon uit de The Matrix een held?

Een boek over helden kan natuurlijk niet zonder schurken. Iconische schurken als J.R Ewing, Gordon Gekko, en Frank Underwood worden ten tonele gevoerd. Wat maakt hen zo slecht? En waarom bewonderen we deze mannen?

Een bijzondere rol in het betoog is weggelegd voor Clint Eastwood. Hij komt in twee hoofdstukken voor. Eerst als Frankie Dunn, de hoofdpersoon van Million Dollar Baby. In dit verhaal is Eastwood een tragische held. Een held omdat hij ervoor kiest zijn eigen morele geweten te volgen en niet blind te vertrouwen op de priester (of het woord van God). Dat is moedig. In een ander hoofdstuk lezen we waarom twee andere Eastwood karakters, de revolverheld Inspector Callahan (Dirty Harry) en de Koreaveteraan Walt Kowalski (Gran Torino), als morele rolmodellen hun houdbaarheidsdatum hebben overschreden.

In het laatste hoofdstuk spelen de hedendaagse Netflix-helden de hoofdrol. Dit zijn complexe karakters die het, net als wijzelf, soms niet weten. Deze hedendaagse helden durven daar eerlijk voor uit te komen. Het zijn mensen die openlijk twijfelen, fouten maken en daarvan leren. Mensen met wie we ons kunnen identificeren, simpelweg omdat ze niet perfect zijn. Kortom, karakters die je die ene brandende vraag doen stellen:

Wat zou jij doen als je in hun schoenen zou staan?

Anderen over de Dappere Kijker